Yasal Faiz Nedir, Çeşitleri Nelerdir ve Nasıl Hesaplanır?

Yasal faiz yasalar nezdinde belirlenen faiz oranıdır. Faizler belli başlı oranlar ve formüller dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Kişiler kendi bildiklerine faiz kesemez.

Yasal Faiz

Faiz, işletmek adına herhangi bir yere geri alınmak suretiyle verilen paranın karşılığında alınacak olan getirisidir. Faizler finansal açıdan matematiğin temelini oluşturmaktadır. Faizde hesaplama bileşik ve basit olmak üzere 2 şekilde yapılmaktadır.

Basit Faiz

Sadece bir dönem baz alınarak ana paranın üstünden belli oranda getiri sağlanmasıdır. Örneğin;

• 000 TL 12 ay vadeli olacak şekilde % 10 oranından 12 aylık faiz ile vadeli mevduat olarak bilinen hesaba aktarıldığında vadenin dolmasından sonra 1.000 TL getiri sağlanır. Anaparanın genel toplamı 11.000 TL olur. Bu ana para üzerinden devlet stopaj ve gelir vergisi kesintisi yapar.

Basit faizin hesaplamasını yaparken aşağıda bulunan formül dikkate alınır.

• Faizin Geliri= Yatırılan Ana Para X ( Faizin oranı/ 100 ) X Yatırılan Vade

Bileşik Faiz

Faizlendirmenin sıklığı göz önüne alınarak koyulan vadenin sonunda, her dönem sonunda kazanılacak faizin anapara üzerine ilave edilmesiyle yeniden faize yatırılmasıyla her dönem değişkenlik göstermekte olan sermaye üstünden hesaplanan bir türdür. Bileşik faiz türünde yapılacak olan hesaplamalarda vadenin sonuna gelindiğinde yatırılan ana para ile faizin gelirinin toplamında aşağıda bulunan formül dikkate alınmalıdır.

• Vade Sonundaki Toplam Sermaye= Yatırılan Anapara X ( 1+ Yatırılan Faiz Oranı ) Dönemin sayısı

Kanuni Faiz

Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu kapsamında faiz ödemelerinin yapılması gerekli olan durumlarda miktar herhangi bir sözleşme yapılarak belirlenmemişse, yıllık olarak yüzde % 12 baz alınarak hesaplanır. Yasal faiz hesaplaması TBB internet sitesi üzerinden yapılarak net rakamlar ve verilerde elde edilebilir.

Temerrüt Faizi

Paranın belli bir düzeyde ödenmesi halinde temerrüde düşmüş kişi, sözleşme yapılarak aksi bir durum meydana gelmediğinde, belirlenen oranlar eşliğinde temerrüt faizi uygulaması ödenir.

Faiz Oranları

Yasal faiz oranları ile alakalı olan değişimler ve gerekli olan açıklamalar Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ( TCMB ) sitesinde detaylı olarak her zaman mevcuttur.

Emeklilere Faizsiz Kredi Yasal mı?

Hükümet yeni geliştirilmiş olduğu formüller sayesinde emeklilere faizsiz şekilde kredi olanağı sunmayı hedefledi ve gerçekleştirdi. Emekli olan kişiler belli bankalardan ve PTT şubelerinden faiz ödemesi yapmadan kredi çekebilme imkanı gelecektir. Emekli olan kişiler bankalardan belli kriterleri yerine getirdiğinde 10 maaş tutarına kadar kredi alma şansını yakalamak adına beklemektedir. Ödenen kredilerin tutarları maaşlarında vade ile belirlenen tutarlarda kesilir. Yapılan bu çalışmalar neticesinde emekli müjde beklemektedir. 10 maaş tutarından daha az paraya ihtiyacı olan kişiler isteğe bağlı olarak daha az kullanım sağlayabilecekler. Kredi çekimi yapılan bankaya emekli olan kişinin maaşını taşıması şartı bulunması da kaçınılmaz bir durumdur. Kredilerin taksit tutarı bitinceye kadar banka değişimi kesinlikle oluşamaz. Çünkü verilen tutar bu maaştan hesaba geçer geçmez kesilecek. Hesaptan hemen kesilmesi sayesinde emekli olan kişilerin farklı bir işlem yapmasına kesinlikle gerek kalmayacaktır. Emekli olan kişinin maaşında herhangi bir şekilde kesinti bulunmuyorsa SGK sistemi de 3 maaş tutarında avans ödemesi yapacak. Bu avans ödemesi daha sonrasında 36 ay vadeye bölünerek maaşından düşecek. Bu uygulamadan da herhangi bir şekilde faiz ve vade farklı alınmaması için çalışılmaktadır. Çalışmalar neticelendiğinde öncelikli olarak kamu bankalarından çekim işlemleri yapılabilecek.

Alıveriş Faizi Yasal mı?

Kredi kartları artık hepimizin yaşamında yer alan ödeme araçları içinde bulunur. Kredi kartı kullanımları sayesinde sahip olmadığınız bir parayı harcama hakkınız bulunur. Alışverişlerin kart yardımı ile ödenmesi durumu aslında kredili yapılan işlemler bütünüdür. Yalnız kredili işlemlerin hepsi için faiz ödemesi yapılmaz. Bankalar kartların hesap kesim tarihleri dolduğunda müşterisine ekstre gönderimi yapar. Bu ekstrede belirlenen dönem içinde yapılan alışverişlerin detaylı açıklamaları bulunur. Bankanın gönderdiği ekstre ödeme tutarı ve ne zaman ödeneceği yazar. Kartların ödeme tarihleri hesabın kesildiği tarih baz alınarak 10 gündür. Bu süre içinde bankalar müşterilerinden kartların ödemesini yapmasını ister. Ayrıca kartların kesinlikle en az asgari tutarının ödenmesi şartı bulunur. Yalnız ödeme esnasında toplam borç tutarından az ödeme yaptığınızda hesap kesim tarihi dikkate alınarak alışveriş faizi işler. Kredi kartınıza işleyen faiz tutarları bir sonraki ayın kesilen ekstresine detaylı bir şekilde yansır. Bir sonraki ayında en az asgari tutarda ödemesini yapmanız şarttır. Toplam borcu bu ayda tamamen ödemezseniz yine alışveriş faizinin işlemesi devam eder. Yani ödenen alışveriş faizleri yasal olarak uygulanmaktadır. Yasal faiz hesaplama baronun yasal sitesinden bile yapılabilir. Buralardan yapılacak olan hesaplamaların doğruluk oranı nettir.

Tazminat Yasal Faiz Hesaplama

Tazminatlarda oluşan yasal faizler çoğu zaman davaların bitmesinden ve hakimin karar vermesinden sonra hesaplanır. Hakimin öngörmesi ile birlikte 3095 sayılı kanun gereğince TCMB tebliğleri dikkate alınarak faizlerin hesaplaması yapılır.