Temerrüt Faizi Nedir, Neden Uygulanır ve Hesaplaması

Temerrüt faizi borçlunun alacaklıya borcunu zamanında ödememesi ve ödeme konusunda direnmesi sonucunda ortaya çıkar. Hesaplaması kanunda belirlenen tutarlar dahilinde yapılır.

Temerrüt Faizi

Hukuksal açıdan borçlu olan kişilerin var olan borcunun ödemesini geç bırakması yahut ödeme yapmak konusunda direnç sağlaması temerrüt oluşmasına neden olur. Alan fark etmeden borçlu olan işlerin herhangi bir sebebe dayanmadan borcuna karşılık ödeme yapmaması alacaklının mağdur olmasına neden olur. Bu durum kesin hüküm koyulmakla birlikte yasaya aykırıdır. Temerrütte düşmüş olan borçlu kişiler için tahsil edileceği zaman dilimi dikkate alınarak temerrüt faizi uygulaması yapılır. Normal şartlarda uygulanan gecikme faizleri oldukça yüksek düzeyde oranlara sahip olduğundan dolayı borçlu ve alacaklı kişiler kendi aralarında yapacakları sözleşmeyle, bu sözleşmede belirtilmiş oranlar dahilinde temerrüt faizi uygulaması yapılır. Temerrüt faizi için belirlenecek oranın kesinlikle yasalara uygun şekilde belirlenmesi gerekir. Bu faizin uygulanmasının asıl amacı alacaklı olan tarafın borçlu kişinin temerrüdünden kaynaklı ortaya çıkabilecek olumsuz durumların giderilmesidir.

3095 sayılı kanunda bulunan 2. Madde gereğince belli miktarlarda paraların ödenmesi aşamasında temerrütte düşmüş olan borçlu kişi, herhangi bir sözleşme dahilinde aksi bir durum ortaya çıkmadıkça, borcunun geçmişte kalan tüm günleri dikkate alınarak 1. Madde dahilinde belirlenmiş olan oranı dikkate alarak faizi ödemeyi kabul eder. Hatta bu faizi ödemeye yasalar nezdinde mecburdur. Hatta yasalar gereğince arada ticari bir sözleşme olsa bile işletmeler borçludan borcunu bu faiz miktarını dikkate alarak isteyebilir. Temerrüt faiz ile alakalı olarak sözleşmelerde miktar belirlemesi yapılmışsa, akdi olan faiz tutarı yukarıda belirlenen tutarın üzerindeyse, temerrüt faiz tutarı akdi faiz miktarından kesinlikle az düzeyde olamaz.

Ne Zaman Uygulanır?

Temerrüt faizi borç ilişkisi bulunan kişilere uygulanır. Herhangi bir borç ilişkisi varsa ve borçlu kendine ait olan borcu ödeme konusunda sıkıntı yaratıyorsa kanun gereğince yasal düzenlemeler ile sözleşme gereğince temerrüt faizi hukuki açıdan ortaya çıkar. Borçlunun sözleşmesinde yer alan ve belirlenen zaman dilimi çerçevesinde ödenmemiş borçların hepsi için faizin uygulaması yapılır. Bu faiz türünün belirlenmesi kanun hükümlerince belirtilmiştir. Kanun hükümleri dikkate alınarak borçlu ve alacaklı aralarında sözleşme yapıp faizin tutarını belirleyebilir. Bu bilgiler ışığından alacaklı olarak bulunan kişinin temerrütte düşen borçludan alacağı olan anaparayı ve bu paranın faizini alabilmesi adına hukuki mücadele başlatması gerekebilir. Borçlu alacaklı ile ilişkisi neticesinden alacaklı olan kişi tarafına durumun sonuçlanması ve alacaklının mağdur olduğu dönemin ortadan kaldırılması adına ana para ile faizi borçluya direkt olarak ödettirilir. Aşağıda bulunan tablo dikkate alınarak temerrüt faizinin uygulaması yapılır. Sözleşme ile belirleme yapacak kişilerinde bu tabloyu dikkate alması şarttır.

Kanunda Temerrüt Faiz Oranları

%

01/01/2004 ile 30/06/2004

15

01/07/2004 ile 31/12/2004

15

01/01/2005 ile 30/06/2005

12

01/07/2005 ile 31/12/2005

12

01/01/2006 ile 31/12/2006

9

01/01/2007 ile 31/12/2007

9

01/01/2008 ile 31/12/2008

9

01/01/2009 ile 31/12/2009

9

01/01/2010 ile 31/12/2010

9

01/01/2011 ile 31/12/2011

9

​01/01/2012 tarihinden itibaren

​9

Karşılıksız Çeklerde

5941 sayılı kanunda bulunan 6. Maddenin 1. Fıkrası gereğince;

Karşılıksız çıkan çekin tutarının çekin üstünde tazılı olan düzenleme tarihi dikkate alınarak kanuni olan ibraz edilme tarihinden itibaren 3095 sayılı kanun gereğince ticari olarak tüm işlemlerde faiz oranında üstünden hesaplama yapılacak faiz tutarıyla beraber tamamının ödenmesi durumunda, çekin düzenlenmesi ve çekin hesabını açma konusunda yasakların Cumhuriyet savcılığı tarafından kaldırılacağı konusunda hükmü bulunur. Bu kanun gereğince karşılıksız olan çekin tutarının, üstünde yazılı şekilde var olan düzenleme tarihi dikkate alınarak senelik olarak % 19,5 oranında temerrüt faizi uygulaması yapılır. Çek ile alakalı olarak koyulan yasakların tamamı da Cumhuriyet savcılığı tarafından kaldırılır.

Tüketici Kredilerinde

Konut ve tüketici kredilerinde yapılan sözleşmelerde temerrüt faizleri ile alakalı belirlenmelerde 6502 sayılı olan kanunu gereğince akdi faizin % 30 oranını aşmayacak biçimde sınırlama vardır.

Kredili Mevduat ve Kredi Kartlarında

Kredi kartlarında ve KMH hesaplarında 5464 sayılı olan kanun gereğince farklı sınırlamalar bulunur. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası bu konuda gecikme ve akdi faizlerin oranlarını tespit etme konusunda yetkilidir. Tespit etmiş olduğu oranları 3 aylık zaman dilimleri içinde açıklama yapar.


Çok kötüKötüOrtaİyiÇok iyi
1 Kişi oy verdi
Ortalama puan: 1,00.
Bu yazıya oy vermek ister misiniz?
Loading...


Hatalı veya yanlış kısımları seçip, Ctrl+Enter basarak bize gönderebilirsiniz.
Yorum ekle